Majmurek: Tuskexit albo ktoś spoza polityki. Rekonstrukcja musi być radykalna [SCENARIUSZE]
Jeśli rekonstrukcja ma być sygnałem do nowego otwarcia, to musi być radykalną zmianą. Jak miałoby to w praktyce wyglądać? Najbardziej radykalnym ruchem byłaby wymiana premiera. Kosmetyczna rekonstrukcja tylko zirytuje wyborców koalicji. Donald Tusk powinien przejrzeć możliwości.
Przeciąga się zapowiadana po wyborach prezydenckich rekonstrukcja rządu. Donald Tusk zmęczył ludzi tematem, zanim zdołał ogłosić jakiekolwiek decyzje w sprawie nowego kształtu swojego gabinetu. Jeśli po prawie dwóch miesiącach koalicyjnych targów, negocjacji za zamkniętymi drzwiami, medialnych przecieków i spekulacji komentatorów zobaczymy kosmetyczną rekonstrukcję, bez mocnych, zauważalnych dla opinii publicznej zmian personalnych i organizacyjnych, to cała „operacja rekonstrukcja” tylko zirytuje zwolenników rządzącej koalicji. A ich cierpliwość – jak pokazują rekordowo słabe notowania rządu – i tak jest już na wyczerpaniu. Jakie możliwości ma teraz premier?
Ludzi naprawdę nie interesuje to, jakiemu ministerstwu podlega sport, czyje jest budownictwo, a kto zajmuje się drogami i autostradami. Nie obchodzi ich to, kto odpowiada za te działki jako podsekretarz stanu. Niewielu, nawet zainteresowanych polityką wyborców, potrafi wymienić, ile jest dokładnie ministerstw.
Oczywiście, większość Polaków pewnie powie, że lepiej, gdy ministerstw jest mniej, podobnie jak ministrów i wiceministrów. Ale jeśli po sześciu tygodniach okaże się, że rekonstrukcja ogranicza się do tego, że zlikwidowano dwa albo trzy ministerstwa, przesunięto gospodarkę rzeczną z jednego do drugiego resortu, zwolniono kilkunastu nieznanych szerzej sekretarzy i podsekretarzy stanu albo wymieniono jednego słabo kojarzonego ministra na innego, to opinia publiczna – jeśli w ogóle zarejestruje zmiany – uzna je za żart.
To mogłoby oznaczać, że polityczne przywództwo koalicji na czele z Tuskiem nie ma pojęcia co robić po zwycięstwie Karola Nawrockiego. Po tygodniach wewnętrznych dyskusji nie potrafi sensownie ułożyć się na nowo, a więc o jakimkolwiek nowym otwarciu można zapomnieć.
Premier do wymiany? Tylko kto za Tuska
Jeśli rekonstrukcja ma być sygnałem do nowego otwarcia, to musi mieć zdecydowany, jeśli nie wręcz radykalny charakter. Jak miałoby to w praktyce wyglądać? Najbardziej radykalnym ruchem byłaby wymiana premiera. To byłby sygnał, że obecna większość poważnie potraktowała żółtą kartkę pokazaną jej przez Polaków na początku czerwca i nie wisi na jednym człowieku, ale ma szerokie zasoby kadrowe i zdolność do przeprowadzenia pokoleniowej zmiany.
Bo nie oszukujmy się: jednym z problemów obecnej koalicji jest to, że Tusk, który niedawno skończył 68 lat, nie jest już tym samym politykiem, co w latach 2007-2015, ani nawet w kampanii jesienią 2023 r., gdy skupił wokół siebie cały obóz demokratyczny i poprowadził go do zwycięstwa. Tuskowi coraz częściej brakuje refleksu, energii, wyczucia społecznych nastrojów i nowych mediów. Zmiana pokoleniowa na czele rządu mogłaby pomóc nawiązać kontakt z młodym elektoratem, dziś uciekającym od duopolu w stronę takich wyborców jak Sławomir Mentzen czy Adrian Zandberg.
Zmiana premiera dałaby też układowi rządowemu nową przestrzeń w kohabitacji z Karolem Nawrockim, który cały swój przekaz na temat współpracy z sejmową większością budował jak dotąd na komunikacie: „Donald Tusk to najgorszy premier III RP” i na totalnej krytyce rządów lidera KO. Gdyby na czele rządu stanął nowy lider, obdarzony świeżym wotum zaufania przez Sejm, Nawrockiemu byłoby trudniej przyjąć w relacjach z rządem postawę totalnej negacji i otwartej konfrontacji.
Premier Donald Tusk Foto: Jacek Szydlowski / Forum
Nic jednak nie wskazuje na to, by zmiana premiera była dziś politycznie możliwa. W Koalicji Obywatelskiej nie widać żadnego oczywistego następcy Tuska. Rafał Trzaskowski jest obciążony klęską w wyborach prezydenckich, Radosław Sikorski jest postacią zbyt polaryzującą społeczeństwo. Każdy inny premier miałby problem, by nie być postrzeganym jako figurant Tuska. Platforma pamięta też, że Tusk już raz — w 2014 r., gdy obejmował urząd przewodniczącego Rady Europejskiej — przekazał władzę Ewie Kopacz. W efekcie partia straciła władzę na osiem lat, a kolejni liderzy – Grzegorz Schetyna i Borys Budka – nie byli w stanie nawiązać równej walki z PiS. Tusk musiał wrócić do kierowania partią, by PO odzyskała władzę.
Nawet bez zmiany premiera można wyobrazić sobie ministerialne nominacje, które mogłyby przyciągnąć uwagę opinii publicznej. Gdyby Tuskowi udało się ściągnąć do rządu rozpoznawalną osobę spoza polityki, zdolną wnieść swoją ekspercką wiedzę i doświadczenie, byłby to sygnał, że wbrew pogłoskom o własnej śmierci, obecny układ rządowy ciągle jest w stanie przyciągać nowe talenty.
Tusk potrzebuje wizji i nowej narracji
Nawet najlepsze personalne decyzje podejmowane przy okazji rekonstrukcji – łącznie z wymianą premiera – nie pomogą, jeśli nie pójdzie za nią nowa ofensywa programowa i narracyjna. Herbata, jak wiemy, nie robi się słodsza od samego mieszania, trzeba dosypać cukru, więc bez programowej zmiany rekonstrukcja będzie tylko mieszaniem nieposłodzonej herbaty.
Bo największym problemem rządzącej koalicji jest to, że do czerwca jej program i narracja ograniczały się do formuły: drodzy wyborcy, poczekajcie jeszcze chwilę, zmieni się prezydent i wtedy ruszymy, rozliczymy PiS i zrealizujemy nasze obietnice. Rząd miał sukcesy – podwyżki w budżetówce, finansowanie in vitro, renta wdowia, środki z KPO – ale nie potrafił się nimi chwalić i nie przedstawił ich jako części swojej opowieści o Polsce.
Teraz możliwość realizowania przez rząd jakiegokolwiek programu będzie ograniczał Karol Nawrocki, który jak wszystko na to wskazuje, przyjmie wobec rządu bardziej konfrontacyjną postawę niż Andrzej Duda. W tej sytuacji potrzebna jest spójna narracja i programowa wizja przyszłości Polski. Tak, by wyborcy mieli jasność, o co rząd bije się z prezydentem Nawrockim i jakie zmiany blokuje nowa głowa państwa.
Czy koalicja jest dziś w stanie sformułować taką wizję i zgodnie się wokół niej zjednoczyć? Jak dotąd miała problem z porozumieniem się w kilku podstawowych rzeczach i jeśli nadal tak będzie, to Nawrocki nawet nie będzie musiał jej przeszkadzać, bo wykończy się sama. Po spotkaniu Jarosława Kaczyńskiego z Szymonem Hołownią widać zresztą wyraźnie, że PiS znacznie agresywniej niż przed wyborami prezydenckimi będzie podsycało wewnętrzne konflikty w koalicji.
Donald Tusk ma niewiele czasu. Powinien przedstawić nową opowieść i uporządkować koalicję. Jeśli mu się nie uda, to obecny układ ma prostą drogę do wyborczej klęski w następnych wyborach.
Newsweek
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz