Najlepsze książki 2025 r. Polecają dziennikarze Onetu
Dzieła noblistów czy może kryminalne intrygi w fantastycznym świecie? Poezja czy proza? Na zakończenie roku 2025 dziennikarze Onetu przygotowali zestawienie wydanych w ostatnich 12 miesiącach książek, które zrobiły na nich szczególne wrażenie. I zapewniamy: są tu tytuły, których się nie spodziewacie!
30 grudnia 2025
Robert Jackson Bennett, "Zatruty kielich", Wydawnictwo Mag
"W wytwornej rezydencji na obrzeżach Imperium leży martwy funkcjonariusz imperialny – uśmiercony nagłym wyrośnięciem drzewa z ciała". Po takim pierwszym zdaniu opisu książki Roberta Jacksona Bennetta naprawdę trudno odłożyć ją na później. "Zatruty kielich" to miks tajemniczego zgonu, wielopiętrowej intrygi, błyskotliwej śledczej (i jej zielonego asystenta, głównego bohatera) oraz świata, który zachwyca oryginalnością na każdym kroku.
Śledzimy Dionisa Kola, mnemorytownika – człowieka zmodyfikowanego tak, by pamiętał absolutnie wszystko, co zobaczy i usłyszy – oraz Anę Dolabrę, którą część czytelników całkiem słusznie ochrzciła nowym Sherlockiem Holmsem. Wspólnie odkrywają, co stało się w siedzibie klanu Hazów w Daretanie i w nadmorskim miasteczku Talagray, które dodatkowo lada moment zostanie zaatakowane przez lewiatany.
Autor od razu wpycha nas w środek akcji, a do tego nie bawi się w wyjaśnianie czytelnikowi, czym są na przykład papier paprociowy, lampiony mai czy kirpisy. Dorzuca do tego modyfikacje ludzkiego ciała, zupełnie odmienne jednostki miar czy nazwy miesięcy i dni. I o dziwo, działa to świetnie. Odkrywanie tego świata na własną rękę daje poczucie immersji, którego w fantastyce dawno nie doświadczyłam.
Książka pulsuje humorem, gdy trzeba, trzyma w napięciu, bohaterowie natychmiast zdobywają sympatię, a akcja jest wartka i nie pozwala odłożyć tomu na półkę. To naprawdę powiew świeżości w gatunku i pozycja, po którą zdecydowanie warto sięgnąć. Szczególnie że w drodze są już kolejne części.
Joanna Postrożna, wydawczyni Strony Głównej Onetu
Mikołaj Grynberg, "Rok, w którym nie umarłem"
"Miałem nadzieję, że nie zaczęło się odliczanie ostatnich razów. Ostatni raz na nią patrzę, biorę ostatni oddech, ostatni raz coś myślę" – pisze M. Grynberg w "Roku, w którym nie umarłem" (wydawnictwo Agora). Więcej nie zdradzam, ale jeśli chcecie przeczytać do końca roku jeszcze jedną książkę (którą, obiecuję, pochłoniecie w jeden dzień) lub planujecie pierwszą lekturę na 2026, niech to będzie właśnie ta. Jest lekka. O rzeczach najważniejszych, ale zupełnie bez patosu. Z zabawnym momentami przywiązaniem do szczegółów i obserwacjami, w których każdy odnajdzie doświadczenia swoje lub swoich bliskich. Nie moralizuje, ale szybko "ustawia" czytelnikowi priorytety w głowie, a nawet trochę uruchamia łapczywość wobec codzienności. A jeśli odstrasza was "umieranie" w tytule, to nie bójcie się lektury, bo – co zauważali recenzenci, a ja za nimi powtórzę – zdecydowanie bardziej niż o umieraniu, jest to książka o dużej miłości do życia.
Katarzyna Nowak, wydawczyni Strony Głównej Onetu
Han Kang, "Lekcje greki", Wydawnictwo W.A.B.
Na "Lekcje greki" trafiłam w swoim osobistym szale na noblistkę Han Kang po przeczytaniu porażająco cudownej ''Wegetarianki'', chyba najgłośniej książki tej południowokoreańskiej pisarki. Jakie było moje zdziwienie, gdy okazało się, że jest to powieść, która porusza te same zagadnienia, ale już w zupełnie inny sposób, bez drastycznej - i pociągającej - otoczki.
Czy da się napisać pełną love story, która rodzi się praktycznie bez słów? I to dosłownie ''bez słów''? Główna bohaterka, po serii traumatycznych wydarzeń, przestaje mówić. To jej forma oporu, wypisania się ze społeczeństwa. Z kolei nauczyciel greki, który mierzy się z nieuchronnością utraty wzroku, szuka alternatywnych sposobów komunikacji. I tak trafią na siebie w zupełnie nieoczywistym miejscu, w zupełnie niespodziewanym czasie, łamiąc po drodze wszystkie ''randkowe'' zasady.
Tu nie ma praktycznie fabuły, więcej tu pauz, niedopowiedzeń niż klasycznej narracji. To książka wymagająca i czasu, i skupienia. Ale okazało się, że tego właśnie potrzebowałam, czego - być może - potrzebujemy wszyscy. Książki, która jest niemal kontemplacyjna, jest jak medytacja.
W świecie z nadmiarem słów, gestów, głośnych deklaracji, awantur, które w zasadzie nie znaczą nic lub znaczą niewiele i przez krótki czas, ta książka była jak zaczerpnięcie świeżego powietrza.
Dorota Żuberek, wydawczyni Strony Głównej Onetu
Marcin Wojdak, "Goodbye Gierek", Znak Koncept
Marcin Wojdak, fotograf i pisarz, twórca instagramowego profilu Cosmoderna, zabiera czytelników w sentymentalną, pełną ironii i refleksji podróż po zanikającym krajobrazie peerelowskim — barach, dworcach, bibliotekach, ośrodkach wypoczynkowych. A kluczem do tej opowieści staje się zaklęcie "jak za Gierka" — krzesła jak za Gierka, lampy jak za Gierka, to i siamto jak za Gierka. Co ważne, minionej epoki Wojdak nie romantyzuje. Na kartach jego książki szydera miesza się z czułością, a brzydota idzie pod rękę z zachwycającym pięknem. Ale "Goodbye Gierek" to nie tylko wgląd w unikalną architekturę, dizajn i estetykę PRL-u — często pomijaną w oficjalnych przewodnikach. To refleksyjna podróż w czasie, łącząca reportaż, (przepiękną) fotografię i osobiste wspomnienia autora, która staje się swoistą zadumą nad przemijaniem i pamięcią — nad tym, co zostaje, a co znika bez słowa.
Dominik Jedliński, dziennikarz i redaktor prowadzący Onet Kultura
Małgorzata Lebda, "Dunaj. Chyłe pola", Wydawnictwo Warstwy
Odbieram twórczość Małgorzaty Lebdy — czy poetycką, czy prozatorską — za każdym razem w podobny sposób. Czuję, jakbym podchodziła do drzwi domu pisarki i po tym, jak delikatnie zapukałam, ona wychodzi ze smyczą w dłoni, obok biegnie pies. Idziemy na długi spacer, podczas którego słyszę o naturze i świetle, toczącym się kole życia i śmierci, trwaniu przy tym, czego uczy nas literatura. Tak było i w przypadku tomu "Dunaj. Chyłe pola". Książka poetycka jest pożegnaniem towarzysza, zatrzymaniem się przy tym, co stare i równoczesnym otwarciem się na nowe. "I jest tu pustka w tobie, krajobrazie matko,/ ale i obfitość".
Joanna Barańska, Wydawczyni Onet Premium
Zyta Rudzka, "Tylko durnie żyją do końca", Wydawnictwo W.A.B.
Ona jedna, ich dwóch. Hedonizm, bimber i pigwowce. Sielanka i śmierć. Lida porzuca miasto, by zamieszkać na wsi z dwójką kochanków. Pływać w rzece, jeździć na motorze i nie gryźć się w język. Zyta Rudzka dała nam kolejną bezkompromisową i wyrazistą bohaterkę, a do tego opowieść o mierzeniu się z życiem, z wolnością, z relacjami w rodzinie i nie tylko. I wszystko to opowiedziała stylem, za który tak mocno pokochali ją jej wielbiciele: dosadnym, soczystym, krótkimi zdaniami.
Rebecca Makkai, "Nie ma przed czym uciekać", Wydawnictwo Poznańskie
Była sobie Lucy, niby przeciętna bibliotekarka. I był sobie Ian, 10-latek, niepasujący do swoich rówieśników, wychowywany w surowym domu. Pewnego dnia wsiedli razem do samochodu i ruszyli przed siebie. Czy to początek wspaniałej przygody, czy raczej wielkich tarapatów? Bez wahania wybrałam się w tę podróż z bohaterami debiutanckiej powieści Rebekki Makkai, może nie tak dobrej jak "Wierzyliśmy jak nikt", ale i tak udanej. Kibicując Lucy i Ianowi, mamy okazję zastanowić się nad granicami odpowiedzialności i wolności, ale też nad tym, gdzie kończą się nasze możliwości ratowania innego człowieka. Nade wszystko jednak to jedna z tych książek o literaturze, która uczy, buduje i ocala. A kto z nas, czytelników, nie lubi, kiedy mu o tym przypominać?
Jaśmina Marczewska, dziennikarka Onet Kultura
oniżej streszczenie artykułu:
- Dziennikarze Onetu przedstawili zestawienie najlepszych książek roku 2025.
- Wśród wyróżnionych tytułów znajdują się "Zatruty kielich" Roberta Jacksona Bennetta oraz "Rok, w którym nie umarłem" Mikołaja Grynberga.
- Han Kang z "Lekcje greki" oferuje kontemplacyjny styl narracji bez słów.
- "Goodbye Gierek" Marcina Wojdaka to refleksyjna podróż po peerelowskim krajobrazie.
- Zyta Rudzka w "Tylko durnie żyją do końca" przedstawia bezkompromisową historię miłości i wolności.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz