Sławomir Sierakowski: Obsesją Trumpa są Chiny, a nie Rosja. Strach Europy wydaje się znacznie przesadzony [KOMENTARZ]
Wszystkie oficjalne i rytualne przekazy z Monachijskiej Konferencji Bezpieczeństwa mamy już za sobą. Wiemy, że Amerykanie się zbiesili i Europę traktują poniżająco. Wiemy, że jako Europa mamy problem i że coś z tym trzeba zrobić. I że to nie takie proste, a nawet byłoby raczej zaskoczeniem, gdyby naprawdę udało się coś znaczącego zmienić. Stąd samozachwyt USA, odprężenie w Rosji i współczucie Ukraińcom.
Oto kilka wniosków po udziale w otwartych i zamkniętych wydarzeniach konferencji, a także paryskiego szczytu AI Emmanuela Macrona, które mam nadzieję wykraczają poza ten ogólny przekaz.
1. Jeśli w tym amerykańskim szaleństwie jest metoda, jest nią próba powtórzenia manewru prezydenta Nixona i jego sekretarza stanu Henry’ego Kissingera, czyli odwrócenie sojuszy. W latach 70. udało Amerykanom zerwać sojusz komunistycznych Chin i Związku Radzieckiego i możliwe, że tego właśnie próbują dziś. Wiemy przecież, że obsesją Trumpa są Chiny, a nie Rosja.
Trump może próbować poświęcić część Ukrainy po to, żeby dobić targu z Rosją i przeciwstawić ją Chinom, których dominacji Rosjanie mają dobre powody, żeby się bać. Trump od Rosjan dostanie więcej metali rzadkich, od Europejczyków nie dostałby nic, a Ukraińców metale rzadkie są albo za, albo obok linii frontu. Trump wie, że Kissinger też nie był przesadnie romantyczny, uchodził raczej za zimnego pragmatyka, jeśli nie wręcz cynika. Problem polega na tym, że ten manewr się nie ma szans udać.
Rosja może wziąć Ukrainę i nie kwitować. Tym bardziej że korzyści mogłaby mieć raczej z handlu z Europą (lub Chinami), a nie z USA, z którą wymiana handlowa zawsze miała wymiar śladowy. Sojusz Rosji z USA możliwy jest z praktycznego punktu widzenia wyłącznie z udziałem Europy, bo ta jest po prostu “po drodze”.
2. Strach Europy wydaje się znacznie przesadzony. Europa jakby zapomniała, że może powiedzieć “nie” i się razem z Ukrainą po prostu na żaden deal amerykańsko-rosyjski nie zgodzić. Ukraina ma milionową doskonale ostrzelaną i wręcz niewiarygodnie innowacyjną armię. Zresztą zakontraktowane już dostawy z tzw. Supplemental Act (uchwalonej po długiej walce pomocy dla Kijowa, Izraela i Taiwanu) Ukraina “konsumować” będzie przez półtora do dwóch lat i na tyle mniej więcej ma sprzętu. Nie jest więc wcale aż tak pod ścianą. Szczególnie wtedy, gdy pomoc zwiększy, a może i powinna, Europa.
Paryż i Londyn nie wykluczają wysłania wojska na granicę frontu
3. Amerykanie na razie w polityce zagranicznej dużo mówią, ale jeszcze nic nie zrobili. Robią w polityce wewnętrznej, rujnując swoje państwo i pozbywając się najlepszych ludzi, co znamy z krajowego podwórka z lat 2015-2023. To będzie kosztowało, ale Trumpa.
- Czytaj także: Bartosz Węglarczyk: Europa musi dziś szykować się na najgorsze, wierząc, że to najgorsze się nie zdarzy [KOMENTARZ]
4. Odpowiedzią Europy powinno być nienotoryczne poszukiwanie jedności europejskiej, bo to jest niemożliwe, tylko zbudowanie koalicji chętnych, włączając w to państwa spoza UE, które nam Trump właśnie nagania, czyli Kanadę, UK, Koreę Południową i inne. Wydawało się, że o to chodziło Emmanuelowi Macronowi, ale wyszło nie najlepiej, bo zamiast być praktycznym, francuski prezydent znowu chciał wielką Francję układać wyłącznie z innymi rozmiarowo mu pasującymi. Dlatego brak i rozczarowanie na przykład bardzo zasłużonych dla pomocy Ukrainie Czech.
Przed MSC brałem udział w Szczycie AI w Paryżu i odnieść można było wrażenie, że prezydentowi, któremu nie sposób odmówić wybitności pozostało w polityce francuskiej już tylko organizowanie szczytów… A potrafi znacznie więcej i dziś wiele z tego, co mówił kiedyś wychodzi na jego. Ponadto jako jedyny obok Wielkiej Brytanii nie wyklucza wysłania wojska na granicę frontu, gdyby doszło do osiągnięcia rozejmu. Francja i UK też mają broń atomową.
Trump czepiając się Polski nic w USA nie ugra
5. Wydaje się, że w Monachium przerażona była nie tyle Europa, ile Europa Zachodnia. Europa Wschodnia wydawała się raczej zmotywowana. Ewidentnie lepiej czujemy się w sytuacjach kryzysowych, które nie są dla nas nowością. I po prostu my i tak nie mamy nic do stracenia.
6. Ale także to nie my jesteśmy dla Trumpa problemem ani handlowym, ani wojskowym. To nie my mamy ogromną nadwyżkę handlową. Przeciwnie wydajemy w USA setki miliardów złotych na broń. To nie my w NATO płacimy ledwie półtora procenta na wojskowość jak Holandia, z której pochodzi nowy szef NATO Mark Rutte. Wydajemy prawie 5 proc., czyli znacznie więcej procentowo niż same USA. Trump czepiając się Polski nic w USA nie ugra i powinien pamiętać, że wygrał między innymi dzięki głosom Polonii. No i to nie nam się władza rozsypuje w rękach, tylko Francuzom i Niemcom, zaś Hiszpanom co chwila rozsypuje się państwo.
- Przeczytaj także: Witold Jurasz: Bezpieczeństwo Polski zależy od czterech czynników. Najważniejszy jest ignorowany
7. W prywatnych rozmowach wpływowi republikańscy politycy zazwyczaj zaczynali bojowo od przypominania, ile wydają na broń, a później po prostej konfrontacji ich przekazu z tym, co mówi Trump, Hagseth i Kellog, co chwila coś innego, coś nowego i coś sprzecznego, jak zdarta płyta powtarzali, żeby nie przywiązywać się do słów, tylko popatrzeć na wyniki pierwszej kadencji Trumpa.
Wydawać się mogło, że istnieją nie jedna, ale dwie partie republikańskie. Stara, która tradycyjnie podnosi wydatki na obronność, wobec Rosji zachowywała daleko idący sceptycyzm i jakaś nowa, która chce uczynić Amerykę wielką, tak jak mniej więcej PiS podnosił Polskę do rangi mocarstwa przez zrywanie sojuszy, dekompozycję struktur państwa i prymitywny konserwatyzm obyczajowy pomieszany z teoriami spiskowymi.
Podsumowując, nic się jeszcze nie stało. Europa ma ciągle wszystkie instrumenty w ręku i do stolika nie potrzebuje zaproszenia, podobnie jak nie potrzebuje go Ukraina, która w pojedynkę remisuje dziś na froncie z Rosją. Na koniec warto dodać, że akurat dobrze rozumieją to Radek Sikorski (niekwestionowana gwiazda konferencji), Rafał Trzaskowski, który doskonale wypadł i Donald Tusk, który w drodze do Paryża powiedział mniej więcej to samo: nie mazać się, tylko się zebrać i działać.
https://bsky.app/profile/kleofaswieniawa.bsky.social/post/3liiq5g6khc2g
Donald Trump realizuje prawdziwy cel Putina. Rosja postawiła na swoim. “Europa musi dostosować się do nowej roli”
Dla Kremla ostatnie posunięcie Donalda Trumpa to właściwa odpowiedź na żądanie Putina. W końcu rosyjski dyktator domagał się, żeby traktować go jako równorzędnego gracza. Putin ponadto z radością przyjął fakt, że Ukraina i Europa odgrywają podrzędną rolę w negocjacjach pokojowych. Przekaz z Waszyngtonu jest teraz zgodny ze światopoglądem Kremla. Trump, potężny amerykański ojciec chrzestny, usiądzie naprzeciwko barona zbrodni Władimira Putina i to oni — nikt inny — zdecydują, jaki będzie los Ukrainy.
Pierwsze kroki prezydenta USA Donalda Trumpa w kierunku zawarcia porozumienia w Ukrainie spotkały się z burzą emocji w Moskwie. Nigdy wcześniej rosyjskie media nie cytowały tak często swoich zachodnich odpowiedników. W końcu przez ostatnie trzy lata rosyjskiemu społeczeństwu kazano odwrócić się od zdradzieckiego, dekadenckiego Zachodu i spojrzeć na Wschód — a konkretnie na Chiny i Koreę Północną.
A jednak nawet najbardziej wpływowy dziennik w kraju, Kommiersant — zwykle znany z rozsądnego i racjonalnego tonu — zamieścił nagłówek “Triumf Putina” w swoim przeglądzie międzynarodowych doniesień na temat rozmowy telefonicznej Trumpa z rosyjskim prezydentem.
Powód tej nagłej zmiany jest jasny.
“Ukraina została zredukowana do roli upadłego państwa. To w pełni zrozumiałe z perspektywy Moskwy”
Przekaz Kremla jest niezmienny. Europa — liberalna i obłudnie zafiksowana na punkcie praworządności — musi dostosować się do swojego prawdziwego miejsca w tym nowym wspaniałym świecie: roli aktora drugoplanowego w dramacie siłaczy.
W tej prymitywnej XIX-wiecznej narracji nie ma miejsca na prawo międzynarodowe. Ukraina została zredukowana do roli klienta lub upadłego państwa na amerykańskiej liście płac, które musi spłacić wsparcie wojskowe i gospodarcze otrzymane podczas wojny oraz przyznać USA prawa do wydobycia swoich zasobów naturalnych, w tym metali ziem rzadkich — wszystko to jest w pełni zrozumiałe z perspektywy Moskwy.
Praktycznym rezultatem, jakiego Kreml oczekuje, jest zdobycie części ukraińskich terytoriów — czterech zaanektowanych regionów, a także części obwodów donieckiego i ługańskiego, które nie zostały jeszcze zajęte. To, wraz z usunięciem ukraińskiego prezydenta Wołodymyra Zełenskiego, jest tym, co Kreml chciałby sprzedać swoim obywatelom jako zwycięstwo.
Żądania mają charakter taktyczny i symboliczny — odsunięcie Zełenskiego, uznanie postępów Rosji na terytorium Ukrainy i całkowite zaprzestanie wszelkich dyskusji na temat członkostwa Ukrainy w NATO.
Scenariusz ten jest jednak wciąż daleki od całkowitej rosyjskiej kontroli nad Ukrainą lub znaczącej zmiany pozycji Rosji w Europie. Wydaje się, że jest to rozwiązanie bardziej tymczasowe, niż chciałaby tego Moskwa – albo, jak przyznaje większość wpływowych praktyków polityki zagranicznej Kremla, nie jest to Jałta.
Prawda jest jednak taka, że to porozumienie nie ma tak naprawdę prowadzić do trwałego pokoju — to nigdy nie było celem. Trump może wierzyć w swoją drugą amerykańską rewolucję, ale jego rozmówcy w Moskwie już nie. Są o wiele bardziej przekonani o niezniszczalności “głębokiego państwa” (z ang. deep state) niż jakikolwiek teoretyk spiskowy w USA i wierzą, że to zawsze było i będzie ono wrogie Rosji.
Wieczna walka z Zachodem
Wobec braku jakiejkolwiek prawdziwej ideologii Kreml uczynił z resentymentu swoje credo – to mieszanka dumy z dawnego imperium rosyjskiego, czy to pod rządami carów, czy sowieckich komisarzy, oraz silne poczucie żalu i niesprawiedliwości wobec zdradzieckiego Zachodu. I jak w przypadku każdej ideologii, towarzyszy jej jasna narracja na temat tego, co poszło nie tak i kto jest winny.
Integralną częścią tej mentalności jest silne poczucie historii, rozumianej jako zbiór wielowiekowych zaszłości, co prowadzi do szeroko rozpowszechnionego przekonania, że Rosja jest skazana na wieczną walkę z Zachodem, w takiej czy innej formie, dopóki jedna ze stron nie osiągnie całkowitego zwycięstwa. Kreml jest przekonany, że Zachód zawsze dążył do całkowitego zniszczenia Rosji, począwszy od krzyżowców wysłanych przez papieża, by najechać prawosławną Rosję w XIII w.
Krótko mówiąc, prawdziwy pokój z Zachodem jest nieosiągalny; możliwe są tylko okresowe interludia. A Rosja, zawsze oblężona twierdza, nie może mieć prawdziwych sojuszników. Słynne zdanie przypisywane carowi Aleksandrowi III pod koniec XIX w. — że “Rosja ma tylko dwóch sojuszników, siły zbrojne i marynarkę wojenną” — jest cytowane z dumą oraz nieustannie, a do tego głęboko rezonuje z Putinem.
W konsekwencji tej narracji Rosja nie czuje się światowym pariasem — nie tylko ze względu na wsparcie, jakie otrzymuje od Chin, ale także dlatego, że jej elity nie wierzą w koncepcję prawdziwych sojuszników ani w długotrwałe traktaty, na które pozwalają takie relacje.
- Geopolityczny szok. Główni europejscy gracze odsuwają UE na bok, by zająć się Ukrainą. Polska w grze
Wszystko to składa się bardzo mroczny obraz świata, w którym Putin będzie próbował wykorzystać Trumpa do uzyskania przewagi — decydując się na taktyczne posunięcie, ponieważ strategiczny pokój jest niemożliwy.
Ale choć rosyjski przywódca może uważać się za bardziej doświadczonego i biegłego w tego rodzaju taktycznych grach, w rzeczywistości jest znacznie bardziej podatny na nagłe wybuchy emocji. Rosja zawsze definiowała się poprzez swoje relacje z Zachodem — a od czasów zimnej wojny, w szczególności z USA.
A to, czego się zawsze domagała, to szacunek.
Nie zapominajmy, że Putin rozpoczął swoją prezydenturę w 2000 r., szukając właśnie tego od ówczesnego prezydenta USA George’a W. Busha. W głębi duszy zawsze szuka uznania ze strony Waszyngtonu.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz